NGHỆ THUẬT & CUỘC SỐNG
La Traviata: Một trong những đỉnh cao của nghệ thuật Opera
Phương Nhung - Ảnh: Hồng Nam
08:07 - 19/09/2025
98
La Traviata là một trong những vở opera được trình diễn nhiều nhất trên sân khấu khắp thế giới, cuốn khán giả vào câu chuyện tình yêu đầy bi kịch của nàng kỹ nữ Violetta và chàng trai Alfredo. Từ những khung cảnh tiệc tùng rực rỡ cho đến căn phòng tịch mịch nơi Violetta trút hơi thở cuối cùng, từng hồi cảnh của vở diễn mở ra với cao trào cảm xúc, vừa lãng mạn, vừa đau thương, mang đến nhiều cung bậc cảm xúc cho khán giả.
La Traviata còn được hiểu là “Người đàn bà hư hỏng”, của Francesco Maria Piave dựa trên tiểu thuyết “Trà hoa Nữ” (năm 1848) của nhà văn người Pháp Alexandre Dumas (con). Đầu tiên Verdi đặt tên cho tác phẩm là Violetta theo tên nhân vật chính, sau vài lần sửa đổi nội dung thì vở diễn có tên La Traviata như ngày nay. Đây là vở opera được nhiều Nhà hát trên toàn thế giới dàn dựng biểu diễn, cũng như nhiều bản aria trong vở đã có đời sống độc lập trên sân khấu âm nhạc. Tuy nhiên, buổi công diễn ra mắt La Traviata lần đầu tiên vào ngày 6/3/1853 tại Nhà hát La Fenice ở Venice lại là một thất bại thê thảm. Với trực giác của người sáng tạo, Verdi luôn tin, sớm hay muộn khán giả sẽ nhận ra giá trị tác phẩm của mình. Sau khi chỉnh sửa, vở opera được trình diễn trở lại ở Nhà hát Teatro di San Benedetto(Venice). Và tiếp tục là Nhà hát Her Majesty's Theatre ở Luân Đôn (24/5/1856, New York (3/12/1856).
Xem La Traviata để tìm về ký ức Paris đầu thế kỷ XVIII
Paris thế kỷ XIX hiện lên trong La Traviata không chỉ là bức nền tráng lệ của những yến tiệc xa hoa, mà còn là nơi phơi bày những định kiến giai cấp, danh dự gia đình và sự mong manh của tình yêu trong xã hội đầy ràng buộc.
Ngay từ khởi đầu (Màn 1), khán giả bước vào căn phòng khách sáng rực ánh đèn của kỹ nữ nổi tiếng Violetta Valéry. Đằng sau tiếng nhạc, rượu vang và lời ca chúc tụng là hình ảnh một Paris thượng lưu phù hoa, nơi con người dễ dàng say trong men tình và khoái lạc. Thế nhưng, sự xuất hiện của Alfredo - chàng trai trẻ mang một tình yêu chân thành đã gieo vào lòng Violetta câu hỏi về định mệnh và khát khao được yêu thương thực sự, giữa một xã hội vốn chỉ coi cô như món đồ giải trí.
Đối lập với màn 1 thì ở màn 2 là khung cảnh miền quê tĩnh lặng, nơi Violetta và Alfredo sống trong ảo tưởng hạnh phúc. Nhưng cũng chính tại đây, định kiến xã hội thế kỷ XIX hiện hình qua nhân vật Giorgio Germont - người cha đại diện cho danh dự, gia phong và sự nghiêm nghị của tầng lớp trung lưu. Lời thuyết phục và áp đặt của ông khiến Violetta phải hy sinh tình yêu, một bi kịch phản ánh sự đối đầu giữa khát vọng tự do cá nhân và những ràng buộc xã hội thời bấy giờ. Cao trào tiếp diễn tại bữa tiệc Paris (Màn 2, Cảnh 2) - nơi không khí ồn ã, vũ hội và tiếng ca matador đối lập với nỗi đau lặng lẽ của Violetta, bị Alfredo sỉ nhục công khai. Alfredo tức giận và gọi khách khứa vào chứng kiến điều anh sắp nói: Questa donna conoscete? (Các người có biết người phụ nữ này không?) Đây là khoảnh khắc mà cả ánh sáng hào nhoáng của Paris và sự tàn nhẫn của xã hội đều bủa vây, phơi bày bi kịch con người bị nghiền nát giữa định kiến và tình yêu.
Ở màn 3 khung cảnh chỉ còn lại là căn phòng tối tăm nơi Violetta cận kề cái chết. Từ yến tiệc xa hoa đến giường bệnh cô đơn lạnh lẽo, chặng hành trình ấy khắc họa một xã hội hà khắc và sự mong manh của thân phận người phụ nữ. Trong phút giây đoàn tụ muộn màng với Alfredo, Paris không còn là ảo mộng, mà chỉ còn lại một lời tiễn biệt giữa đời người và khát vọng yêu thương mãnh liệt nhưng không trọn vẹn.
Chính sự đối lập giữa xa hoa và đen tối, giữa men say tình ái và nước mắt, giữa Paris hoa lệ và căn phòng bệnh lạnh lẽo đã làm cho câu chuyện trở nên kịch tích và đẩy lên cao trào của vở diễn, để lại dấu ấn sâu sắc trong lòng người mộ điệu thể loại opera trên toàn thế giới. Không chỉ là một câu chuyện tình bi thương, vở opera còn là bức tranh xã hội đầy ám ảnh, nơi tình yêu và định kiến va chạm, nhưng vẫn sáng lên những khát khao tự do, hạnh phúc của con người giữa vòng xoáy hào nhoáng nhưng nghiệt ngã của Paris thế kỷ XIX.
Âm nhạc trong La Traviata thật vi diệu, và Verdi cũng thật tài tình khi đã dùng âm nhạc để khắc họa tính cách dịu dàng hướng thiện với tình cảm thuần khiết và đầy kịch tính của nhân vật. Những cũng có những đoạn sử dụng tốc độ nhanh vừa phát huy được các kỹ xảo màu sắc của giọng hát dàn nhạc, lại vừa truyền tải được cảm xúc rực rỡ, tươi mới và đầy phóng khoáng.
La Traviata là một kiệt tác dành cho giọng hát ở tầm cữ âm vực lý tưởng (soprano) với những aria đỉnh cao, khắc họa hình tượng Violetta vừa khao khát tình yêu chân chính, vừa tuyệt vọng trước hiện thực cay đắng. Vở diễn mang sức truyền cảm mạnh mẽ, và tôi tin rằng với kỹ thuật cùng trình độ chuyên nghiệp của các nghệ sĩ Nhà hát Nhạc Vũ kịch Việt Nam (VNOB), khán giả sẽ được đắm mình trong một không gian nghệ thuật đẳng cấp, tinh tế. Đặc biệt, trong hai đêm diễn ngày 24 và 25/10 tại Nhà hát Hồ Gươm, khán giả sẽ gặp gỡ giọng soprano Đào Tố Loan trong vai Violetta và giọng tenor Trường Linh trong vai Alfredo - cặp nghệ sĩ tài năng đã được khẳng định qua những đêm diễn vào năm 2024 tại Nhà hát Hồ Gươm - mang đến những cảm xúc riêng về một câu chuyện tình bi kịch đầy ám ảnh.
Chương trình biểu diễn liên quan
Tin tức liên quan
Hồ Gươm Opera
Quy định
@ Bản quyền thuộc về Hồ Gươm Opera